MLSS là gì?
MLSS là viết tắt của từ tiếng anh Mixed liquor suspended solids được gọi là chỉ số hỗn hợp chất rắn lơ lửng. Chỉ số nầy thường được sử dụng trong bể xử lý nước thải có dùng sục khí.
- Đơn vị đo MLSS là mg/l, hoặc g/l trong nhiều trường hợp có thể đo bằng kg/m3.
- MLSS là một chỉ số quan trọng nhất của bùn hoạt tính trong bể xử lý. Thông qua MLSS có thể đánh giá được lượng bùn có khả năng đủ sinh khối hoạt động để xử lý hết lượng chất hữu cơ ô nhiễm có trong nước thải. Hay nói cách khác, MLSS là tỷ lệ thức ăn cho hệ sinh khối F/M
- Xác định MLSS nhằm tính toán sinh khối cần thiết để tiêu thụ toàn bộ các chất ô nhiễm ở mức độ tốt nhất trong các phương pháp xử lý nước thải.
Trong quá trình xử lý nước thải thô thì nước thải sẽ được qua bể sục khí ở BOD khoảng 800 – 1000mg/l. Nước thải qua các công đoạn xử lý thô, tiền xử lý, xử lý bằng bùn hoạt tính để đưa BOD về 100 – 200mg/l nhằm đảm bảo thải ra môi trường.
>>> Xem thêm: Dịch vụ hút hầm cầu tại Đà Nẵng giá rẻ nhất
MLSS có vai trò quan trọng như thế nào trong hệ thống xử lý nước thải.
MLSS quá cao hay quá thấp đều ảnh hưởng không tốt đến quá trình xử lý trong nước thải. Chúng ta cần phải nắm được những vấn đề xảy ra khi MLSS quá cao hay quá thấp để có biện pháp khống chế MLSS hợp lý nhất.
Khi chỉ số MLSS trong nước quá cao
- Khi MLSS quá cao. Chúng ta đang hiểu rằng hàm lượng chất rắn lơ lửng quá cao. Điều đó dẫn đến lượng bùn hoạt tính cao hơn so mức quy định. Do đó, hệ thống dễ trở nên quá tải và tràn lượng bùn qua bể xử lý tiếp theo. Do đó, khi thiết kế cần phải ước lượng những tình huống xảy ra để có phương án ứng phó tốt nhất.
- Khi MLSS quá cao cũng đồng nghĩa lượng vi sinh vật trong bể quá nhiểu. Nên lượng oxy hòa tan giảm xuống kéo theo quá trình nitrat hóa giảm. Khả năng ổn định của bùn cũng giảm.
- Quá trình sục khí cần thực hiện cao. Điều đó gây nên tình trạng lãng phí năng lượng và sẽ hình thành lớp bọt trên bề mặt.
Khi Chỉ số MLSS trong nước quá thấp
- Quá trình xử lý thiếu bùn hoạt tính dẫn đến quá trình xử lý không đạt hiệu quả, không xử lý hết các chất hữu cơ có trong nước.
- Thời gian lưu bùn thấp, không đảm bảo thời gian để Nitrat hóa.
Các khoảng giá trị MLSS:
- 2500 – 3500 mg/L : Khoảng giá trị MLSS tốt, cần duy trì
- < 2500 mg/L : Giảm lượng bùn hoạt tính dư rút ra khỏi bể hiếu khí (giảm thời gian bơm bùn dư)
- > 3500 mg/L : Tăng lượng bùn hoạt tính dư rút ra khỏi bể hiếu khí (tăng thời gian bơm bùn dư)
Trong một số trường hợp có thể duy trì >15000 mg/l đối với trường hợp sử dụng màng lọc sinh học MBR.
Phương pháp xác định MLSS
Các bước tiến hành
Mục đích của quá trình xác định chỉ số MLSS nhằm xác định nồng độ bùn hoạt tính trong bể aerotank và tiếp theo là xác định thể tích lắng của bùn.
Quá trình xác định MLSS trong nước thải được thực hiện qua các bước như sau:
- Bước 1: Sấy giấy lọc ở nhiệt độ 105 độ C trong khoảng thời gian là 1 đến 2 tiếng.
- Bước 2 : Cân, xác định khối lượng A (g) của giấy lọc
- Bước 3: Lấy 1 lít nước thải trong bể hiếu khí rồi lọc qua giấy lọc để thu bùn có trong nước thải.
- Bước 4: Cầm giấy lọc có chứa bùn trong nước thải đi sấy ở nhiệt độ 105 độ C trong thời gian từ 2 đến 3 tiếng.
- Bước 5: Hấp mẫu giấy vừa sấy trong thời gian 30 phút.
- Bước 6: Đem mẫu giấy chứa bùn này đi cân sẽ có được chỉ số B (g)
Công thức tính chỉ số MLSS
MLSS = (B – A)x100/Vmẫu (mg/L)
Trong đó:
- MLSS: tổng khối lượng bùn hoạt tính (mg/L).
- B: trọng lượng mẫu giấy có sinh khối (g).
- A: trọng lượng mẫu giấy không có sinh khối (g).
- Vmẫu: thể tích mẫu (mL)
Phương pháp xác định hỗn hợp chất rắn lơ lửng trên chỉ được thực hiện trong phòng thí nghiệm., Thường ít được sử dụng trong thực tế. Để xác định MLSS nhanh, tiện lợi hơn thì hiện nay trên thị trường có các máy đo tiện lợi.
MLVSS là gì? Mối liên hệ giũa MLSS và MLVSS như thế nào?
- MLVSS là viết tắt của cụm từ Mixed liquor volatile suspended solids. là nồng độ chất rắn dễ bay hơi. Là thông số đại diện cho phần hữu cơ của chỉ số MLSS.
- Phần hữa cơ đó bao gồm: vi khuẩn hoạt động sử dụng các chất hữu cơ, dinh dưỡng của dòng chảy, các chất hữu cơ không phân hủy sinh học . Do đó, nồng độ chất rắn dễ bay hơi của hỗn hợp gần bằng so với lượng vi sinh vật có trong nước.
- Do đó, MLVSS là thông số xác định được có đủ lượng vi sinh vật để làm sạch nước hay không.
- Xác định MLVSS thông qua việt nung chất rắn lơ lửng để bay hơi trong lò ủ ở nhiệt độ 500 – 600oC
- Khi đó cân hỗn hợp sau khi nung C(g) ta có thể xác định được MLVSS thông qua MLSS như sau:
MLVSS = MLSS – C
Trong thực tế thiết kế hệ thống xử lý nước thải ta sử dụng MLVSS/MLSS = a và chỉ số a sẽ được chọn = 0,65 – 0,8
Các đại lượng trên có quan hệ đặc biệt quan trọng với nhau. Quan trọng trong việc đánh giá được lượng vi sinh có trong nước thải nhằm khống chế quá trình xử lý nước. Nhằm để đạt được hiệu quả cao trong quá trình xử lý.